Als je “uitvoerend artiest” bent, heb je recht op geld vanuit naburig recht. Of je nou drummer bent in een band, viool speelt in een orkest of de titelsong zingt bij een film. Die naburige rechten kunnen een leuke extra zakcent opleveren. Maar … om dat geld ook echt te krijgen, moet je wel wat doen. Hieronder enkele must-know tips.

Allereerst: wat was naburig recht nou ook alweer? Dit zegt Wikipedia: “naburige rechten zijn rechten die naast het auteursrecht staan en die een uitvoerend kunstenaar of producent het recht geven te beslissen over opname, vermenigvuldiging en uitzending van een uitvoering en daar een billijke vergoeding voor te ontvangen.” Wil je er meer van weten, check dan deze link even

En dan over het geld voor naburig recht: daar hoef je gelukkig niet zelf achter aan te gaan. In Nederland doen de organisaties Sena en NORMA dat voor je. Even kort door de bocht: Sena vooral voor vergoedingen van opgenomen muziek waar je op hebt meegespeeld (dus, je release), NORMA vooral als je live concerten op tv of radio zijn. Beide organisaties werken overigens steeds meer samen.

Het is dus iets anders dan auteursrecht, waar Buma Stemra je partner is en waarover we eerder deze essentiële tips schreven. En even een disclaimer: het gaat in het algemeen om wat minder geld dan auteursrecht. Maar toch: heb je meegespeeld in een opname, of is je live optreden op de radio of tv geweest, dan heb je gewoon recht op wat geld. En met een beetje succes kan het trouwens wel oplopen.

Maar goed, de tips om nog méér te krijgen voor naburig recht, via Sena en NORMA dus.

1: Meld alles aan waar je op meegespeeld hebt.
En zorg dat de gegevens kloppen. Dus: de spelling van de titels van de werken en jouw eigen gegevens. Misverstanden kosten hier geld. En meld ook alles aan waarop je mee hebt gespeeld: je moet dat zelf doen, ga er niet vanuit dat het orkest het wel doet, of de manager van de band met wie je hebt opgetreden, of die vriendelijke producent van die talkshow.

2: Word zo belangrijk mogelijk vermeld in de recording
Een solist of dirigent van een orkest krijgt meer dan een 4e violist. Anouk krijgt meer dan haar gitarist. Dus: hoe belangrijker je bent, hoe meer je deelt in naburige rechten. Speel je een relatief minder belangrijke rol in het geheel, dan word je ook navenant minder uitgekeerd. Zowel Sena als NORMA hebben hier nogal ingewikkelde methodes met wegingen voor, check deze van NORMA bijvoorbeeld eens.
Daar zijn dus bepaalde categorieën voor, maar soms kan je er wel wat aan doen. Het belangrijkste is dan: probeer zo belangrijk mogelijk vermeld te worden in een opname. Dus liefst als featured artist, waarbij je (bijna) net zo belangrijk bent als de hoofdartiest.

3: Zorg dat je muziek ISRC codes heeft
De ISRC code is een soort vingerafdruk van je uitgebrachte muziek, je release dus. Als je lid bent van Sena kunnen ze die voor je aanmaken, en ook nog eens gratis en voor niets. Met die ISRC code kunnen naburige rechtengelden veel makkelijker worden geïnd, vooral ook internationaal. Zorg dat je zo’n code hebt als je muziek uitbrengt, en dat deze bij Sena en NORMA is aangemeld.

4: Word lid van Sena en NORMA
Veel artiesten zijn geen lid, zijn het vergeten of weten er niet van. En dan loop je dus je geld mis. En even een boodschap voor musici uit de klassieke muziek en jazz: naburig recht is dé muziekrechtenvorm waar jullie wat aan hebben. In deze genres is auteursrecht vaak niet van toepassing.
Het lidmaatschap kost je ook nog eens helemaal niets. Dus: lid worden verdorie! (Je zou bijna zeggen dat deze blog lijkt op een grote reclame voor beide organisaties, maar heus, dat is het niet.)

5: Vraag subsidie aan!
Het Sena Productiefonds is één van de populairste fondsen voor muziek in Nederland. Je kan er subsidie, en deels een lening krijgen voor jouw muziekrelease. Echt alle genres, en alle leeftijden. En tegenwoordig mag de aanvraag ook door een platenlabel gedaan worden. Deadline eerstvolgende aanvraagronde: zondag 20 maart 2022. Hier vind je de info.
En ook NORMA heeft een fonds, het, jawel, NORMA Fonds. Daar worden vooral veel tours en theateroptredens mee ondersteund.

Check even de events die we de komende tijd organiseren.

Music Pitch: Labeldeals 2022, Pijnpunten en kansen
Maandagmiddag 21 maart
We bespreken met enkele experts uit de muziekbusiness wat nu de trends zijn met labeldeals. Wat je als label en artiest aan elkaar kan hebben, maar ook waar je als artiest voor op moet passen. Meer info deze link.

Muziek te Koop! Popmuziek en geld, van 1900 tot 2050
Drie maandagochtenden vanaf 25 april
Vanaf het begin van de popmuziek werd er verdiend, maar vaak niet door de artiesten. Hoe zat het met deals, innovaties en beroepen in de muziekindustrie vanaf 1900? En hoe zal dat verder gaan met de verdienmodellen in popmuziek tot, pak ‘m beet, 2050?
Meer info deze link.

Deze blog is geschreven door Ewout van der Linden van Music Motion. Heb jij commentaar? Of andere ideeën? Reageer op deze blog, laat van je horen!